Z dniem 5 września 2014 r. zmianie uległy zasady odrolnienia gruntów na obszarach znajdujących się w granicach administracyjnych miast. Zgodnie z nowymi przepisami zmiana przeznaczenia z gruntów rolnych na nierolne nie wymaga uchwalenia przez gminę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz nie wymaga uzyskania zgody Ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. Przed rozpoczęciem budowy konieczne będzie jednak uzyskanie decyzji administracyjnej zezwalającej na wyłączenie gruntów z produkcji rolnej oraz podniesienie opłat związanych z wyłączeniem.
Zmianie uległy zasady odrolnienia gruntów na obszarach znajdujących się w granicach administracyjnych miast. Zgodnie z obowiązującym dotychczas art. 5b ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych stosowanie przepisów tej ustawy było całkowicie wyłączone w stosunku do gruntów rolnych stanowiących użytki rolne położonych w granicach administracyjnych miast.
Wskazany powyżej przepis został z dniem 5 września 2014 r. wykreślony i zastąpiony wprowadzeniem art. 10a ustawy zgodnie z którym Przepisów rozdziału 2 (Ograniczanie przeznaczania gruntów na cele nierolnicze i nieleśne) nie stosuje się do gruntów rolnych położonych w granicach administracyjnych miast.
Wobec powyższego aktualne zasady odrolnienia użytków rolnych na obszarach miejskich przedstawiają się następująco. Dokonanie zmiany przeznaczenia tych gruntów z rolnych na nierolne nie wymaga uchwalenia przez gminę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz nie wymaga uzyskania zgody Ministra właściwego do spraw rozwoju wsi w przypadku gdy grunty stanowiącą użytki rolne klas I-III.
Przed rozpoczęciem budowy konieczny będzie jednak wyłączenie gruntów z produkcji rolnej (czasowe lub trwałe), poprzez uzyskanie decyzji administracyjnej zezwalającej na wyłączenie gruntów z produkcji rolnej. Należy przy tym wskazać, że przedmiotowa decyzja winna zostać uzyskana przed wystąpieniem o wydanie pozwolenia na budowę. W przypadku gruntów rolnych klas IV, IVa, IVb, V i VI wytworzonych z gleb pochodzenia organicznego decyzja o wyłączeniu z produkcji ma charakter deklaratoryjny i organ nie może odmówić jej wydania. Natomiast w przypadku innych użytków (np. gleb pochodzenia mineralnego i organicznego, zaliczonych do klas I, II, III, IIIa, IIIb) organ nie ma co do zasady obowiązku wyrażenia zgody na wyłączenie gruntów z produkcji a ponadto może określić dodatkowe obowiązki związane z wyłączeniem, np. obowiązek zdjęcia i zagospodarowania próchniczej warstwy gleby.
Odrolnienie użytków rolnych na obszarach miejskich będzie się ponadto wiązać z koniecznością uiszczenia jednorazowej opłaty lub opłat rocznych za wyłączenie z produkcji rolnej. Opłaty są ustalane według stawek określonych w art. 12 ust. 7 ustawy, które przykładowo dla gruntów klasy IIIa wynoszą 320.595 złotych, a dla gruntów klasy IVb - 145.725 złotych. Należność pomniejsza się przy tym o wartość gruntu, ustaloną według cen rynkowych stosowanych w danej miejscowości w obrocie gruntami, w dniu faktycznego wyłączenia tego gruntu z produkcji. Zwolnione od opłat są ponadto wyłączenia z produkcji na cele budownictwa mieszkaniowego do 0,05 ha powierzchni w przypadku budynku jednorodzinnego oraz do 0,02 ha powierzchni, na każdy lokal mieszkalny, w przypadku budynku wielorodzinnego.
Omawiana regulacja zdaje się być kolejną próbą łatania dziury budżetowej koszem przedsiębiorców inwestorów. Z całą pewnością zwiększy natomiast koszty realizowania inwestycji niemieszkalnych na obszarach miejskich, co niewątpliwie zmniejszy atrakcyjność tych terenów dla potencjalnych inwestorów.
*Informacja przygotowana przez zespół prawników zajmujących się zagadnieniami dotyczącymi Inwestycji Liniowych.